Minggu, 11 Maret 2012

Perjalanan Gajah Putih

ALKISAH, kene sahibul hikayat, Sengeda gerle munengon Gajah Putih peropa atan kubur ni abange, Bener Merie. Gere gip ari ulu ni wih wan uten Samarkilang. Biasae ton perinumni manuk urum hewan uten si dele. I one le Bener Merie i unuh ni Reje Linge XIV. Cik Serule urum Sengeda renye dekat ku Gajah Putih ne. Ulesen urum upuh kerung, ulikni Sengeda, sesire uet Gajah Putihne. Singket cerite, renye i tonai ari Samarkilang sawah ku Linge arih-arih.
Ara ni Sengeda tetap i tunin, enti sampe betih Reje Linge we murip ilen. Bedene i salup urum arang kati item, nome wan uer. Penge Reje Linge ara Gajah Putih i umah ni Cik Serule, gerle we.  “Mai kini, selo nguk i umah ma. Roa lo ni kite begerak”, kene Reje Linge kena male menghadapi Rapat Tahunan i  Kute Reje. Renye ijulen arih-arih Gajah Putihne ku Istana Reje Linge.
Sawah lo beluh a,  rombongan ari Linge mudele pora, kena sesire mubiyo Gajah Putih. Sengeda nge item bedene kona arang. We terkuduk pedih sire mubio kude benemah bekal. “Sahan oya?”, kene Reje Linge ku Cik Serule. “Eleh, oya ke penatangni nemahte, Reje”, kene Cik Serule pecogah. Sayang pedih atewe kin Sengeda.
Menurut cerite, dene ku Aceh mununung dene ni jema mubio koro ku Biren. Sebeb, waktu oya jema mujuel koro i Biren. Ara si mubio koro, lemu, sawah ku Medan, kena gere ara ilen motor kul si nguk mah koro.  Jelen oyale si mujadi dene kul besilo, antara Takengen urum Biren. Sawah ku sara tempat wan uten rime, tibe-tibe Gajah Putih ne musangka dirie. Gere sahanpe mubetihe, kusi sangkae. I perahi, gere terdemui, kena wan uten .  Geh kene sara jema, “Ara le cara e woi. Bun ilih te ku atan pumu, renye i tepok urum tetulok. Kusi musempir ni ilih a, keta kone perahi”.  Renye i uji. Renye i tunung, kusi  sempur ilih oyane. Betul. Akhire demu le mien Gajah ne. Oya kati dak serloni ara kampung gerale “Timang Gajah”.
Sawah ku sara tempat, nge jeroh hek  ke. Gajah nepe nge derong. Kecep ne matae. Si mubio  pe nge begegurilen. Waktu nge meh uet kena male begerak mien, nge muloi mulagu. Gajah Putihne gere mera uet neh. I senawat, i dere urum kayu, i tegu ter ukie, tetap gere mugerak. Kunehmi cara. Muling Sengeda ari kuduk. “Eleh, jontok nama mi ter sigeli ea”. Ine,  betul. Ta mujontokpe  ter sigeli eane, tup mulumpet. Oya, kin remalane renye Gajah ne. Tempat oya dak serloni renye  begeral Sigeli, alias kota Sigli.
Dekat Kutereje, jema nge beriring geniring jelen, male munengon kune kin rupe ni Gajah Putih. Kena nge sawah keber, Reje Linge munengkam Gajah Putih. “Yah mutuah ni Reje Linge. Sana die osah Reje Aceh  kin nise,” a kene jema jep sagi. Gerle jema, lagu munengon karnaval jaman besiloni. Oya baro engon rupe ni Gajah Putih ari Linge, Tanoh Gayo.
Ton serah terime  i Kutereje nge siep. Tempat betunah pe nge i tos. Begegurilen Gajah Putihne wan tunah sesire munanti upacara. Gere gip ari benten (panggung) tempat reje-reje kunul. Jema pe nge keliling lagu rerayan. Ara si muguel canang. Terlo oyane le terjadi peristiwa kul. Wan acara serah terima ari Reje Linge ku Reje Aceh, Gajah Putih ne arih-arih ku panggung. Nge dekat Reje-Rejene kunul, i siluk ke wih ni tunah, renye i sempurne ku reje-reje a ne. Meh ledak, bulut bewene reje-reje si atan benten oyane.
Jema si munengon pe meh gerle. “Mukune, gajah ni”, kene jema. Nge muloi pu sesangka lagu jema mabuken. Gere sahanpe berani dekat. Geh kene Cik Serule, “Mukune ini win? Tengkamen kope Gajahni”. Renye i dedik Sengeda, i ulikne lagu besisu. Baru mulemut Gajah ne. Arih-arih i tegu sawah derong.
Munengon oya, heran Reje Acehne pe. “Sahan oya?” kuneie ku Tengku Cik Serule. “Porami ku seder, Reje. Betih Reje le kase”, kene Cik Serule. Oya le muloi i sedere sahan Sengeda dan sahan Bener Merie. Gajah Puithni rupen jelmaan ari Bener Merie si i unuh ni Reje Linge wan uten Samarkilang. Sawah dak serloni, kubur ne ara ilen. Geh kene jema-jema i one , “kubur ni muyang”.
Oya baro muke resie ni Reje Linge. Renye mayo koan Pengadilen, dan Reje Linge mengakui kesalahane. Akhire, berkat jasa ni Datu Beru Qadhi Malikul Alam, Tengku Kali Kul seluruh Aceh, “Win, nge sara abangmu osop, enti roane”. “Bohmi keta”, kene  Sengeda. Oyakati gere kona hukum Qisas, genap ngen hukum Dhiat padih. Bersimaafen. Menurut cerite, renye Reje Linge XIV turun ari tahta Kerajaan Linge, wilayahepe mubagi due urum Sengeda.
Beta kire-kire kekeberne. Wallahu a’lam bish-shawab.
Oleh: Lukman Hakim Gayo
*Wartawan asal Gayo, tinggal di Bekasi

Tidak ada komentar:

Posting Komentar